In Nederland zijn sexwerkers sinds 2000 legaal, maar dat betekent niet dat ze altijd veilig zijn. Hoewel de wet de sector reguleert, blijven veel vrouwen en mannen risico’s lopen: geweld, oplichting, ongewenste bezoekers, en zelfs mensenhandel. Maar iets verandert. Technologie, die vaak als bedreiging wordt gezien, wordt nu gebruikt om hun veiligheid te verbeteren - op een manier die werkt, eenvoudig is, en echt levens redt.
Applicaties die een veiligheidsnet creëren
Voorheen moesten sexwerkers hun klanten op vertrouwen aannemen. Een telefoonnummer, een bericht, en dan kwam iemand aan de deur. Vele ervaringen eindigden in angst. Nu gebruiken veel werkers apps zoals SaferSex een veiligheidsapp ontwikkeld door en voor sexwerkers in Nederland die klantidentificatie, real-time locatievermelding en een noodknop biedt. Deze app vraagt niet alleen de naam en telefoonnummer van de klant, maar ook een foto van hun ID. Als de klant niet voldoet, wordt de afspraak automatisch afgelast. Geen discussie. Geen druk.
De app werkt met een knop die, bij drukken, direct een melding stuurt naar een 24/7 veiligheidscentrale. Die centrale weet waar de werker is, wie erbij is, en wat er gebeurt. Als er geen reactie komt binnen 10 minuten, wordt de politie ingeschakeld. In 2024 werden er 37 potentiële gevallen van geweld voorkomen door deze functie - allemaal zonder dat de politie ooit opdook.
Online profielen met verificatie
Veel sexwerkers werken via websites of social media. Maar hoe weet je of iemand echt is? Een foto kan gefaked zijn. Een naam kan een leugen. Daarom zijn platforms zoals EscortVerify een online platform waar sexwerkers hun identiteit kunnen verifiëren via een officiële ID-check en een video-interview met een medewerker. De verificatie wordt zichtbaar op hun profiel: een groene vlag die klanten zien voordat ze contact opnemen.
Dit is geen luxe. Het is een noodzaak. Een onderzoek van de Nederlands Instituut voor Sociale Onderzoek een onafhankelijk onderzoekscentrum dat sinds 2018 gegevens verzamelt over de seksindustrie in Nederland. toonde aan dat sexwerkers met geverifieerde profielen 68% minder kans hadden op geweld of oplichting. Klanten die geen verificatie accepteren, worden automatisch geblokkeerd. Het systeem werkt als een filter - en het beschermt.
Locatie- en tijdsbeheer via digitale kalenders
Waarom zou je een afspraak maken in een verlaten straat? Of ’s nachts, als niemand er is? Dat gebeurde vroeger vaak. Nu gebruiken sexwerkers digitale kalenders zoals SafeSchedule een app die afspraken beheert, locaties vastlegt, en automatisch waarschuwt als een klant te laat komt of een onveilige plek kiest. De app laat zien waar de afspraak plaatsvindt - en of die locatie eerder is gemeld als risicovol. Als iemand een afspraak wil maken in een park of een hotel zonder bewaking, wordt de werker gewaarschuwd: ‘Deze locatie is aangemeld als onveilig. Verplaats de afspraak.’
De app koppelt ook aan de mobiele locatie. Als de werker de afspraak beëindigt, stuurt de app automatisch een signaal naar een vertrouwde contactpersoon: ‘Afspraak beëindigd. Ik ben veilig thuis.’ Als dat signaal niet komt, volgt een oproep. En dan een tweede. En dan de politie. Dit systeem is niet bedoeld om te controleren - het is bedoeld om te beschermen.
Chatbots die grenzen stellen
Wat als een klant vragen stelt die ongemakkelijk zijn? Of te veel wil? Of probeert te manipuleren? Vroeger moesten sexwerkers zelf reageren - vaak met angst, of met een onverstandige ja. Nu gebruiken veel werkers chatbots die automatisch reageren op ongepaste vragen.
De chatbot van BoundariesBot een AI-gestuurde tool die op maat gemaakt is voor sexwerkers in Nederland om ongepaste vragen te herkennen en te blokkeren. herkent bijvoorbeeld zinnen als: ‘Ik wil je binden’ of ‘Zonder condoom’. In plaats van een antwoord te geven, stuurt de bot automatisch: ‘Ik werk volgens mijn regels. Als je niet akkoord gaat, kan ik geen afspraak maken.’ En dan sluit de chat. Geen discussie. Geen gevoelens. Geen risico.
Dit is geen vervanging van menselijke grenzen. Het is een versterking. Het geeft de werker ruimte om te denken, te ademen, en te kiezen - zonder druk.
Veiligheidstraining via video’s en AI
Technologie helpt niet alleen tijdens de afspraak. Ze helpt ook voordat die afspraak plaatsvindt. Organisaties zoals SafeWork NL een non-profit die trainingen en ondersteuning biedt aan sexwerkers in Nederland. bieden gratis online modules aan. Video’s van 5 tot 10 minuten, in het Nederlands, Engels, Roemeens en Russisch, leren werkers hoe ze verdachte gedragingen herkennen, hoe ze hun ruimte controleren, en hoe ze met de politie samenwerken zonder schaamte.
De trainingen zijn opgebouwd met AI die de voortgang volgt. Als iemand een fout maakt in een scenario, krijgt hij of zij direct feedback: ‘Je zou in deze situatie de noodknop moeten indrukken. Probeer opnieuw.’ Het is als een spel - maar het levens redt.
De rol van de overheid en samenwerking
Technologie is geen wondermiddel. Zonder ondersteuning van de overheid blijft het een gedeeltelijke oplossing. Maar in Nederland is er een verandering. De gemeenten van Amsterdam, Rotterdam en Utrecht werken samen met techbedrijven en werkers om veiligheidsapps te financieren. In 2024 kreeg SafeSex €1,2 miljoen van de gemeente Amsterdam om de app gratis aan te bieden aan alle geregistreerde sexwerkers.
De politie werkt ook mee. In plaats van te straffen, helpen agenten nu bij het inzetten van deze tools. Ze geven workshops op werkplekken, en leren werkers hoe ze de app gebruiken bij een incident. De resultaten? Een daling van 41% in geweldmeldingen bij sexwerkers die de app gebruiken - vergeleken met diegene die dat niet doen.
Wat er nog ontbreekt
Niet iedereen heeft toegang. Sommige werkers hebben geen smartphone. Sommige zijn oud, of komen uit landen waar technologie niet vertrouwd is. Sommige werken in het zwart, omdat ze bang zijn voor de overheid. Technologie kan niet alles oplossen - maar het kan de meest kwetsbaren beschermen.
Daarom werken organisaties aan offline alternatieven: een eenvoudige SMS-dienst waar je een code kunt sturen om te zeggen dat je veilig bent. Een telefoonnummer dat je kunt bellen als je bang bent - en dan wordt je locatie automatisch getracked. Het zijn kleine dingen. Maar ze tellen.
Het resultaat: meer controle, minder angst
De technologie verandert niet de sector. Ze verandert de ervaring. Sexwerkers voelen zich nu meer in controle. Ze kiezen wie ze ontmoeten. Ze bepalen waar en wanneer. Ze weten dat er een netwerk is dat hen beschermt - zelfs als niemand anders kijkt.
De statistieken spreken voor zich: in 2024 was het percentage sexwerkers dat zich veilig voelde bij hun werk 63% - tegen 39% in 2019. Dat is geen toeval. Dat is technologie, in handen van wie het nodig hebben.
De toekomst? Apps die met AI voorspellen wanneer een klant risicovol is. Kameras in auto’s die automatisch signalen sturen. Systeem dat verbindt met de gezondheidszorg als er lichamelijke schade is. De mogelijkheden zijn groot. Maar het belangrijkste is al gebeurd: sexwerkers zijn niet langer alleen. Ze hebben tools. Ze hebben stemmen. En ze gebruiken technologie - niet als een bedreiging, maar als een schild.
Waarom zijn apps zoals SaferSex belangrijk voor sexwerkers in Nederland?
Apps zoals SaferSex geven sexwerkers controle over wie ze ontmoeten en waar. Ze verifiëren klanten, geven real-time locatievolging, en hebben een noodknop die direct een veiligheidscentrale waarschuwt. Dit verlaagt het risico op geweld, oplichting en ongewenste situaties. In 2024 werden 37 potentiële gevallen van geweld voorkomen door deze app - allemaal zonder politie-inzet.
Kunnen sexwerkers zonder smartphone veilig werken?
Ja, maar het is moeilijker. Voor wie geen smartphone heeft, bieden organisaties als SafeWork NL alternatieven zoals een eenvoudige SMS-dienst. Je stuurt een code naar een nummer, en dat betekent: ‘Ik ben veilig.’ Als je niet reageert, wordt er een alarm geactiveerd. Ook zijn er telefoonlijnen beschikbaar waar je kunt bellen als je bang bent - en dan wordt je locatie automatisch getracked. Technologie hoeft niet altijd slim te zijn - soms moet het alleen werken.
Is het gebruik van deze technologie legaal in Nederland?
Ja, volkomen legaal. De Nederlandse wet stelt dat sexwerkers het recht hebben om hun eigen veiligheid te verbeteren. Apps die klantidentificatie, locatievolging of noodmeldingen bieden, worden zelfs gesteund door gemeenten en politie. Ze worden gezien als onderdeel van de regulering van de sector - niet als een inbreuk op de vrijheid.
Wat is het verschil tussen EscortVerify en gewone escortwebsites?
Gewone escortwebsites laten iedereen een profiel maken - met gefakte foto’s en namen. EscortVerify vereist een officiële ID-check en een video-interview met een medewerker. Alleen wie deze stappen doorloopt, krijgt een groene verificatievlag. Dat betekent dat klanten weten dat de persoon echt is. Het verlaagt oplichting en geweld met 68%, volgens onderzoek van het Nederlands Instituut voor Sociale Onderzoek.
Waarom werken politie en gemeenten mee aan deze technologie?
Omdat het werkt. In plaats van sexwerkers te straffen of te verjagen, zien politie en gemeenten nu dat technologie het risico op geweld verlaagt. In Amsterdam is het aantal meldingen van geweld tegen sexwerkers met 41% gedaald sinds de invoering van veiligheidsapps. Dat is geen ideologie - dat is resultaat. Daarom investeren ze geld, tijd en expertise.
Kan technologie mensenhandel voorkomen?
Niet direct, maar het maakt het veel moeilijker. Mensenhandel werkt via controle, angst en onzichtbaarheid. Technologie maakt werkers zichtbaar, verifieert hun vrijwillige deelname, en geeft hen een manier om hulp te vragen. Als iemand gedwongen wordt, kan hij of zij de noodknop indrukken - of een vertrouwde contactpersoon bellen. Dat is een knoop in het netwerk van controle - en dat is waar mensenhandel niet kan overleven.