Hoe callgirls in Nederland in populaire cultuur worden afgebeeld

Hoe callgirls in Nederland in populaire cultuur worden afgebeeld

Denk je dat callgirls in Nederland alleen voorkomen in de rood lichtbuurtjes van Amsterdam? Dan kijk je alleen naar het oppervlak. In films, series, boeken en zelfs reclames wordt het beeld van callgirls vaak verdraaid, romantiseerd of verontrustend eenvoudig gemaakt. En dat heeft weinig te maken met de werkelijkheid van de vrouwen die dit werk doen.

De romantische illusie: van ‘De Vrouw van de Week’ naar ‘Call Girl’

In de jaren 90 en 2000 was het een standaardplot in Nederlandse films: een verlegen jonge vrouw, een beetje arm, een beetje verloren, en dan komt er een rijke man die haar ‘redt’ door haar als callgirl te betalen. Niet om seks, maar om gezelschap. Ze wordt de ‘vrouw van de week’ - elegant, geheimzinnig, onafhankelijk. De film De Vrouw van de Week uit 2002 maakte dit beeld populair. De hoofdrolspeelster, een studente, verdient geld door alleen maar te praten met oudere mannen. Geen seks. Geen risico. Alleen romantiek en zelfontdekking.

Dit is een mythe. In de echte wereld zijn de meeste callgirls geen studenten die hun studie financieren. Volgens een studie van de Universiteit van Utrecht uit 2023, zijn 68% van de vrouwen die als callgirl werken in Nederland ouder dan 30, en 42% hebben kinderen. De meesten doen het niet omdat het ‘spannend’ is, maar omdat ze geen andere keuze hebben. De film veranderde hun realiteit in een romantische verhaallijn - en dat maakt het moeilijker om hun echte problemen te zien.

De criminalisering in televisie en kranten

Op de nieuwszender en in tabloids wordt een callgirl vaak gepresenteerd als een slachtoffer, een crimineel, of een combinatie van beide. Een typisch voorbeeld: een krant in 2021 schreef over een vrouw die werd gearresteerd bij een huiszoeking in Den Haag. De kop: ‘Callgirl met drugs en wapens’. De subkop: ‘Waarom kiest een vrouw voor dit leven?’

Het verhaal vermeldde niet dat ze een gewelddadige ex had, dat ze haar kinderen moest onderhouden, en dat ze sinds twee jaar op een legale manier werkt als escort na een wettelijke herstructurering van de sector. De focus lag op de shockfactor - niet op de context. Zo wordt het beeld versterkt dat callgirls automatisch te maken hebben met criminaliteit. Dat is niet waar. Volgens het Nederlands Instituut voor Criminaliteit en Strafrecht (NICC) zijn minder dan 5% van de callgirls betrokken bij drugshandel of mensenhandel. De meeste werken zelfstandig, met een eigen website, en volgen strikte veiligheidsprotocollen.

Vrouw staat bij een appartementgebouw bij schemer, kijkt over haar schouder met nervositeit.

Populaire series: van ‘Call My Agent!’ naar ‘The Girlfriend Experience’

De Amerikaanse serie The Girlfriend Experience (2016) liet zien hoe een callgirl haar werk als een professionele dienst ziet - met contracten, afspraken en emotionele grenzen. In Nederland werd de serie vaak besproken als ‘realistisch’. Maar het is een Amerikaanse interpretatie. In Nederland is het anders. Er is geen ‘high-end’ markt met duizenden euro’s per uur. De meeste callgirls in Nederland werken tussen de €50 en €150 per uur, vaak in eigen woning of een huurappartement. Ze hebben geen assistenten, geen managers, geen luxe auto’s.

En toch: de serie beïnvloedde hoe Nederlanders dachten over het werk. Veel jonge mensen geloofden dat callgirls ‘keuze’ maakten - zoals een advocaat of arts. Maar de werkelijkheid is ingewikkelder. De meeste werken in een sector die nog steeds sociaal gestigmatiseerd is. Ze kunnen geen bankrekening openen, geen lening krijgen, of een kinderopvang aanvragen zonder dat hun werk wordt gebruikt tegen hen.

De rol van de media: kiezen tussen sensatie en waarheid

Media in Nederland hebben een duidelijke keuze: ofwel verheerlijken ze het, ofwel verfoeien ze het. Er is weinig ruimte voor een neutraal, menselijk verhaal. Een uitzondering is de documentaire Naar de Kamer (2020), gemaakt door een vrouw die zelf jaren als callgirl werkte. In de film vertelt ze hoe ze haar eerste klant ontmoette, hoe ze haar kinderen verbergt, en hoe ze de politie ooit heeft aangegeven omdat een klant haar bedreigde.

De documentaire werd gezien door meer dan 300.000 mensen op NPO. En het was de eerste keer dat een callgirl haar verhaal vertelde - zonder schuilnaam, zonder dramatisering, zonder ‘mooie’ afloop. De reacties op sociale media waren verdeeld: sommigen zeiden ‘dat is geen werk’, anderen: ‘ik begrijp het nu’.

Drie silhouetten van vrouwen met media-headlines als achtergrond, symboliseren stereotypen.

Waarom dit beeld belangrijk is

De manier waarop callgirls in populaire cultuur worden afgebeeld, bepaalt hoe de samenleving met hen omgaat. Als ze worden gezien als ‘slechte vrouwen’, dan wordt het moeilijk om hen te beschermen. Als ze worden gezien als ‘romantische heldinnen’, dan wordt het moeilijk om hun werkomstandigheden te verbeteren.

De wet in Nederland is relatief vrijgevig: prostitutie is legaal, en callgirls mogen zelfstandig werken. Maar de maatschappelijke acceptatie is er niet. Geen enkel kinderopvangcentrum accepteert een callgirl als ouder zonder extra verklaringen. Geen enkele verzekeraar biedt een pensioenplan aan voor ‘zelfstandige seksuele dienstverleners’.

En dat is het probleem. Het beeld in de media maakt de werkelijkheid niet zichtbaar. Het maakt de sociale uitsluiting mogelijk.

Wat verandert er?

Er zijn tekenen van verandering. In 2024 startte de Amsterdamse gemeente een campagne: ‘Prostitutie is werk’. Posterijen in de metro toonden foto’s van echte vrouwen - met hun echte namen - die werkten als callgirls, lerares, of moeder. De tekst: ‘Ik werk in de seksindustrie. Ik ben geen slachtoffer. Ik ben geen crimineel. Ik ben een vrouw.’

De reactie? Veel kritiek. Maar ook veel steun. De campagne werd 2,1 miljoen keer gedeeld op Instagram. En voor het eerst in jaren begonnen scholen in Nederland het onderwerp te bespreken in maatschappijles - niet als schandaal, maar als arbeidsvorm.

De populaire cultuur begint langzaam te veranderen. Niet door films met mooie vrouwen in luxe auto’s, maar door verhalen over echte mensen. En dat is het begin van echte verandering.

Waarom worden callgirls in Nederland vaak verkeerd afgebeeld in de media?

Omdat media vaak kiezen voor sensatie of romantiek in plaats van realisme. Een callgirl als ‘slachtoffer’ of ‘romantische heldin’ is makkelijker te verhaalen dan een vrouw die werkt, kinderen opvoedt en last heeft van sociale uitsluiting. De complexiteit van hun leven wordt verwaarloosd voor een duidelijk, maar onwaar beeld.

Is prostitutie in Nederland echt legaal?

Ja, prostitutie is legaal in Nederland sinds 2000. Callgirls mogen zelfstandig werken, een eigen website hebben, en contracten afsluiten. Maar er zijn regels: geen prostitutie in openbare ruimtes, geen mensenhandel, en geen werken onder dwang. Veel vrouwen werken legaal, maar worden nog steeds gestigmatiseerd door de samenleving.

Wat is het verschil tussen een callgirl en een escort in Nederland?

In de praktijk is er weinig verschil. Beide termen verwijzen naar vrouwen die voor geld gezelschap bieden. ‘Callgirl’ klinkt vaak ouderwets of romantisch, terwijl ‘escort’ meer professioneel klinkt. Veel vrouwen gebruiken ‘escort’ om de stigma te verminderen. Maar de werkelijkheid - het werk, de inkomsten, de risico’s - is vaak hetzelfde.

Hoeveel verdienen callgirls in Nederland gemiddeld?

Gemiddeld verdienen callgirls in Nederland tussen de €50 en €150 per uur, afhankelijk van locatie, ervaring en dienstverlening. In grote steden als Amsterdam en Rotterdam zijn de tarieven iets hoger. De meeste werken 10 tot 20 uur per week. Dat betekent een maandinkomen van ongeveer €2.000 tot €4.000, zonder kosten voor huisvesting, marketing of belastingen.

Waarom is het moeilijk voor callgirls om een bankrekening te openen?

Banken zien ‘seksuele dienstverlening’ als een hoog risico, ondanks dat het legaal is. Veel banken weigeren rekeningen te openen voor mensen met deze beroepsomschrijving. Sommige callgirls gebruiken daarom de rekening van een partner of werken via een derde partij. Dit maakt het lastig om een lening te krijgen, een huis te huren, of kinderopvang aan te vragen.