Wanneer je aan escorts in Nederland denkt, kom je vaak met beelden van luxe appartementen, chique auto’s en een onzichtbare wereld achter gesloten deuren. Maar er is een minder bekende kant van deze industrie: de verbinding met de kunstwereld. Ja, echt. Er zijn meer verbanden dan je denkt. Niet alleen in de vorm van erotische schilderijen of foto’s, maar in de manier waarop prostitutie en kunst allebei grenzen verleggen, taboes uitdagen en menselijke behoeften uitdrukken.
De kunst van de escort: body als canvas
In Nederland is prostitutie sinds 2000 een legale en gereguleerde beroepsactiviteit. Dat betekent dat escorts geen criminelen zijn, maar werkenden met een contract, een btw-nummer en een klantbasis. En net zoals schilders hun penseel gebruiken, gebruiken sommige escorts hun lichaam als medium. Denk aan erotische dansers in avant-garde theaters, of escorts die samenwerken met fotografen voor conceptuele serieën. Het is geen gewone dienstverlening - het is performative art.De Amsterdamse kunstenaar Mariska van der Veen maakte in 2023 een tentoonstelling genaamd Body as Service, waarin ze interviews voerde met vijftien escorts. De resultaten waren geen pornografische foto’s, maar portretten in zwart-wit, bijna als documentaire foto’s van een vroege 20e-eeuwse fotograaf. De escorts stonden er niet naakt, maar in hun werkkleding: hoge hakken, een das, een jas. De kracht lag in hun ogen. In de tentoonstelling stond een zin die een escort had geschreven: “Ik verkoop geen seks. Ik verkoop aandacht. En dat is wat kunst ook doet.”
Van Rembrandt tot Instagram: de geschiedenis van het erotische beeld
De relatie tussen seksualiteit en kunst is eeuwenoud. Rembrandt schilderde naakte vrouwen, niet als pornografie, maar als menselijke waarheid. In de 19e eeuw waren prostitutie en kunst nauw verbonden in Parijs en Amsterdam - modellen waren vaak werkende vrouwen. De schilderijen van Degas en Toulouse-Lautrec toonden dansers, prostituees en klanten in hun natuurlijke omgeving: niet romantisch, niet idealistisch, maar echt.In 2025 is dat niet veranderd. Alleen de canvas is anders. Instagram is nu de nieuwe galerij. Escorts in Nederland gebruiken hun accounts niet alleen om klanten te vinden, maar ook om hun esthetiek te delen. Een escort uit Utrecht, die zichzelf “De Moderne Muse” noemt, post elke week een foto met een klassiek schilderij in de achtergrond - en haarzelf erin, in dezelfde pose. Ze combineert Titiaan met een iPhone-filter. Haar account heeft 87.000 volgers. Geen enkele post is expliciet. Maar de boodschap is duidelijk: seksualiteit is esthetiek. En esthetiek is kunst.
De kunstenaar als escort - en omgekeerd
Er zijn ook kunstenaars die escortdiensten aanbieden. Niet als bijverdienste, maar als onderdeel van hun artistieke praktijk. Een bekend voorbeeld is de Rotterdamse performance-artieste Elise de Vries, die van 2021 tot 2024 een project noemde: “100 uur met een klant”. Ze boekte 100 uur escorttijd, maar elke sessie was een gesprek. Geen seks. Geen kussen. Alleen luisteren. Ze noteerde alles. De resultaten werden uitgegeven als een boek: “Wat mensen zeggen als ze denken dat niemand hoort”. Het boek werd genomineerd voor de Libris Literatuurprijs.Wat is hier aan de hand? Het is geen misbruik van de escortrol. Het is een verandering van rol. De escort wordt curator van verhalen. De kunstenaar wordt dienstverlener van emotie. En de klant? Hij wordt medeproductie van een kunstwerk.
Waarom is dit belangrijk?
We spreken vaak over prostitutie als iets wat gereguleerd moet worden - belasting, veiligheid, mensenhandel. Dat is belangrijk. Maar we negeren vaak de culturele dimensie. Escorts in Nederland zijn geen afval van de samenleving. Ze zijn een spiegel. Ze tonen wat we verbergen: onze verlangens, onze eenzaamheid, onze behoefte aan aanraking zonder verplichtingen.Kunst doet hetzelfde. Kunst zegt: “Kijk naar wat je niet wilt zien.” En dat is precies wat escorts doen. Ze maken het zichtbaar wat de samenleving probeert te verbergen. Ze zijn de ongevraagde museën van de hedendaagse cultuur.
Denk aan de tentoonstelling “The Quiet Exchange” in het Stedelijk Museum Amsterdam in 2024. Daar stond een lege stoel. Er stond een bord: “Zit hier. Vertel iets. Ik luister. 25 euro.” De kunstenaar was een voormalige escort. De bezoekers kwamen. Ze spraken over hun scheiding, hun verlies, hun schaamte. Sommigen huilden. Niemand had seks. Maar iedereen ging weg met iets dat meer waard was dan geld.
De grens tussen dienst en kunst is vervaagd
Er is geen duidelijke lijn meer tussen een escort die een klant begeleidt en een kunstenaar die een emotionele ervaring creëert. Beiden bieden iets aan dat je niet kunt kopen in een winkel: authenticiteit. Beiden werken met vertrouwen, grenzen en risico. Beiden worden veroordeeld door mensen die niet begrijpen wat ze doen.En dat is waarom deze verbinding zo krachtig is. Het dwingt ons om te vragen: wat is echt? Wat is commercieel? Wat is kunst? En wie bepaalt dat?
De Nederlandse cultuur is uniek in hoe ze dit aanpakt. In andere landen wordt prostitutie verboden of gestigmatiseerd. In Nederland wordt het gereguleerd - en soms zelfs geëxperimenteerd met. Dat maakt het mogelijk dat escorts en kunstenaars samenwerken. Dat maakt het mogelijk dat een vrouw die een uur met je praat, je verandert. En dat is geen dienst. Dat is kunst.
Wat betekent dit voor de toekomst?
De volgende generatie escorts in Nederland zal niet alleen met hun lichaam werken, maar met hun verhaal. Ze zullen samenwerken met filmmakers, schrijvers en muzikanten. Ze zullen hun eigen tentoonstellingen organiseren. Ze zullen boeken schrijven. Ze zullen in musea uitgelezen worden.De kunstwereld begint dit te begrijpen. In 2025 werd voor het eerst een escort uitgenodigd als gastdocent aan de Rijksakademie. Haar les: “Hoe je een ander echt ziet - zonder oordeel”. De studenten zaten stil. Niemand nam foto’s. Niemand lachte. Ze begrepen: dit is geen seks. Dit is een les in menselijkheid.
De toekomst van escorts in Nederland is niet in een appartement. Die is in een galerij. In een theater. In een boek. In een klaslokaal. En misschien, op een dag, in een museumcatalogus.
Zijn escorts in Nederland legaal en hoe werkt dat?
Ja, prostitutie is sinds 2000 legaal in Nederland, mits het in een gereguleerde omgeving plaatsvindt. Escorts moeten een btw-nummer hebben, een contract hebben, en werken in erkende locaties zoals bordelen of via gecontroleerde online platforms. Het is verboden om te werken op straat of zonder verzekering. Veel escorts kiezen voor zelfstandig werk, met klanten via gecontroleerde websites, waarbij veiligheid en privacy centraal staan.
Waarom werken sommige escorts samen met kunstenaars?
Sommige escorts zien hun werk als een vorm van expressie - een manier om menselijke emoties, eenzaamheid en verlangen te vertellen. Kunstenaren zien in hen een bron van authentieke verhalen. Samen creëren ze werken die de grenzen tussen seksualiteit, dienstverlening en kunst vervagen. Het gaat niet om seks, maar om aanwezigheid, luisteren en verbinding.
Is er een verschil tussen erotische kunst en pornografie?
Ja. Erotische kunst richt zich op emotie, esthetiek en betekenis. Het vraagt om reflectie. Pornografie richt zich op seksuele opwinding en vaak op herhaling. Erotische kunst laat de mens zien - met kwetsbaarheid, kracht, stilte. Pornografie laat het lichaam zien - vaak als object. De grens is vaak dun, maar de bedoeling maakt het verschil.
Kunnen escorts een carrière maken in de kunstwereld?
Ja, en dat gebeurt al. Er zijn escorts die boeken schrijven, documentaires maken, en zelfs lesgeven aan kunstacademies. Hun ervaring met menselijke interactie, vertrouwen en grenzen is uniek. Ze brengen een perspectief dat traditionele kunstenaars vaak niet hebben. De kunstwereld begint dit te waarderen - niet als een curiositeit, maar als een bron van diepe inzichten.
Hoe reageert de Nederlandse samenleving op deze verbinding?
Er is veel verdeeldheid. Jongere generaties zien het als een natuurlijke uitbreiding van zelfexpressie en lichamelijke autonomie. Oudere generaties en sommige activisten zien het als normalisering van uitbuiting. Maar de feiten spreken: veel escorts zijn zelfstandig, goed opgeleid, en kiezen bewust voor dit werk. De kunstwereld helpt om hun verhaal te vertellen - niet als slachtoffer, maar als schrijver van hun eigen leven.